Lắng nghe tạo sự đồng cảm là 1 kỹ năng trong kỹ năng giao tiếp, biết chú ý lắng nghe và đối đáp lại rất quan trọng bởi vì cuộc nói chuyện sẽ trở thành hai chiều và kết nối mọi người với nhau hơn nhờ sự quan tâm thấu đáo của người trong cuộc.
Lắng nghe đồng cảm là một kỹ thuật đặt câu hỏi và lắng nghe tinh tế, giúp bạn phát triển và tăng cường mối quan hệ thông qua việc hiểu biết những thông điệp từ suy nghĩ và tình cảm của người nói. Như vậy, nó giúp bạn có kỹ năng lắng nghe chủ động ở một cấp độ mới.
Tại sao cần lắng nghe tạo sự đồng cảm?
Lắng nghe thấu đáo tạo sự đồng cảm sẽ giúp bạn dành được lòng tin của người khác, giúp bạn cùng giải quyết hoặc thấu hiểu vấn đề của họ, chứ không phải đơn thuần chỉ gật đầu cho có, hoặc vội vàng đưa ra lời khuyên chưa phù hợp với mong muốn của người đang chia sẻ.
Áp dụng vào kỹ năng giao tiếp như thế nào?
Kiên nhẫn lắng nghe những gì người khác đã nói, ngay cả khi bạn không đồng ý với nó. Điều quan trọng trong quá trình giao tiếp là thể hiện sự chấp nhận và thông cảm những vấn đề của người nói, không nhất thiết phải cố tỏ ra đồng ý quan điểm khác hoặc cố chỉ ra những suy nghĩ không đúng của đối phương. Chỉ đơn giản bằng cách gật đầu hoặc sử dụng các cụm từ như “Mình có thể hiểu được suy nghĩ của bạn”; “Mình tôn trọng sự khác biệt nên bạn có thể thoải mái bộc lộ suy nghĩ, cảm xúc của mình”,…
Hãy thử cảm nhận những cảm giác của người nói đang thể hiện
Suy nghĩ của bạn như một tấm gương phản chiếu. Hãy lặp lại suy nghĩ và cảm giác của người nói. Việc lặp lại theo ngôn ngữ của mình rất quan trọng trong giao tiếp, vì người khác sẽ cảm thấy thích khi có người quan tâm, lắng nghe mình. Ngoài ra, mọi hiểu lầm sẽ được kịp thời sửa chữa nếu có. Bạn có thể mở đầu câu lặp lại như sau: “Không biết mình hiểu thế này có đúng không…”; “Bạn nói với mình nếu mình hiểu sai ý nhé,…..”
Để khuyến khích người tiếp tục câu chuyện của họ, hãy thêm vào những câu chốt lại từ những gì bạn nghe. Ví dụ như một người đang chia sẻ về sự bất công tại nơi làm việc, trong nhóm có người lười hơn mà kết quả thì cả đội phải chịu chung, sau khi họ bày tỏ cảm xúc về những sự việc, bạn có thể chốt lại như “Vì thế, bạn thấy mình đang quá tải việc trong nhóm?”, hoặc “Bạn cảm thấy mệt mỏi và không biết xử lý thành viên lười trong dự án này như thế nào?”
Câu chốt này nên được thể hiện một cách trung lập, thể hiện tính chất mô tả lại sự việc nhiều hơn là đánh giá xem sự việc đó là xấu hay tốt với đối phương. Sau đó, bạn có thể gợi mở một suy nghĩ tích cực bằng những câu hỏi như: “Thế bây giờ bạn định làm gì?”; “Nếu không thay đổi được người kia, mình có thể chấp nhận thêm được cái gì để cho nhẹ hơn không?” Những câu hỏi hướng tới giải pháp sẽ giúp cho người chia sẻ có thời gian suy nghĩ về vấn đề của họ, mà không cảm thấy bị đánh giá, bị kiểm soát suy nghĩ. Đây là kỹ năng giao tiếp tạo sự tin tưởng và giúp người khác suy nghĩ tích cực hơn về mọi vấn đề.
Một người lắng nghe đồng cảm cần tránh để người nói muốn đi vào tư thế phòng thủ. Để làm điều này, cố gắng không ngắt lời, tranh luận với những gì đang được nói, hoặc thậm chí vội đưa ra ý kiến, lời khuyên. Họ đang cần người lắng nghe và tự họ sẽ tìm được cách giải quyết khi ở tâm trạng thoải mái. Hãy tạo cho họ cảm giác yên tâm và tin tưởng bằng cách tập trung hoàn toàn vào những gì họ nói và thấu hiểu cảm giác của họ.
Khi người nói có ý muốn được bạn lên tiếng, chỉ cần lặp lại những câu đã nói. Ví dụ, nếu người nói nói: “Tôi không hài lòng ở vị trí hiện tại của tôi” Bạn có thể thăm dò bằng cách trả lời: “Bạn nói rằng bạn không hài lòng ở vị trí hiện tại của bạn, vì sao thế? “
Hãy thể hiện sự quan tâm bằng cách khám phá câu chuyện và cảm xúc của họ.
Nếu người nói muốn lời khuyên từ bạn, hãy trung thực, nhưng cố gắng kiềm chế, không cung cấp những góp ý có thể ảnh hưởng đến suy nghĩ của người nói theo chiều hướng tiêu cực.
Xin mách bạn một số mẹo nhỏ dưới đây để có kỹ năng lắng nghe tốt nhé:
- Hãy kiểm soát cảm xúc của bạn khi lắng nghe và không cho phép mình bị cảm xúc chi phối.
- Hãy nhớ rằng: Trước tiên là hiểu và sau đó mới đánh giá
- Khi bạn giúp người nói tự tin thể hiện, giao tiếp một cách thoải mái hơn, bạn sẽ có được sự tin tưởng ở người khác và ý nghĩa hơn nữa, bạn giúp họ khám phá ra những điều thú vị về bản thân họ.
- Một người lắng nghe đồng cảm đóng vai trò là một người thúc đẩy hành động và tạo động lực cho người khác. Trong đó, thành công được đo bằng khả năng hiểu được những vấn đề của người nói.
- Lắng nghe một cách cẩn thận, không đánh giá hay phán xét và khi thích hợp, lặp lại cụm từ nào đó để khuyến khích người đó mở lòng hơn. Hãy chú ý nhiều tới những gì không được nói hoặc những gì đang được nói với cảm xúc và ngôn ngữ cơ thể.